Jacek Korabita Kowalski Jacek Korabita Kowalski
1496
BLOG

„specustawą w Pomnik Historii”: KALENDARIUM AFERY KÓRNICKIEJ

Jacek Korabita Kowalski Jacek Korabita Kowalski Kultura Obserwuj notkę 1

OSTATNIA AKTUALIZACJA: 20 lutego 2015
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Szanowni Państwo!


Dziękujemy wszystkim, którzy poparli nasz List Otwarty [TU: http://www.citizengo.org/pl/signit/15113/view] w sprawie zagrożenia Pomnika Historii – zespołu zamku, parku i kościoła w Kórniku. Niewątpliwie to między innymi dzięki Państwa zaangażowaniu – a mowa tu o gronie prawie pięciu tysięcy [obecnie juz ponad 7000 - aktualizacja 20 stycznia] osób dobrej woli! – udało się zwrócić uwagę na procedurę, która korzystała z „dziurawego” prawa, mogąc doprowadzić do degradacji cennego obiektu dziedzictwa narodowego.

Jednocześnie wyrażamy wdzięczność Panu Staroście Janowi Grabkowskiemu za szybką i skuteczną reakcję na nasz List.Pan Starosta wsparł nas, przecinając obawy o los procedur, które w tym trudnym, tzw. międzyświątecznym czasie mogły – jak się nam zdawało – zabłądzić w niepokojące okolice faktów dokonanych. Tak jak działo się to do tej pory przez ostanich dziesięć miesięcy.

Ale na tym nie koniec. Nie wolno nam teraz spuścić oka z „wielkopolskiego Wawelu”. Grono inicjatorów Listu Otwartego – historyków sztuki oraz miłośników naszej Małej i Wielkiej Ojczyzny – dalej będzie monitorować sytuację i jej rozwój. Pozwolimy sobie informować o tym Szanownych Państwa mejlowo, jak też umieszczając odpowiednie informacje na stronie internetowej. Gdyby ktoś z Państwa nie chciał, abyśmy go niepokoili przez internet, prosimy dać znać – mejlem zwrotnym.

Już teraz zamieszczamy poniżej skrótowe kalendariumzaistniałych wypadków - nie tylko tyczących się czubka tej góry lodowej, ale i niektórych okolicznych - po to, aby każdy mógł zasięgnąć właściwej informacji, oraz aby nikt nie mógł poczuć się niedoinformowany, zmanipulowany czy oszukany.

w imieniu inicjatorów Listu Otwartego w sprawie Pomnika Historii w Kórniku
dr hab. Jacek Kowalski
Przewodniczący Komisji Historii Sztuki
Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk

Kórnik-Poznań 31 grudnia 2014

- - - - - - - - -

KALENDARIUM  « AFERY KÓRNICKIEJ »

w kolejności chronologicznej – od wydarzeń najnowszych do uprzednich uwaga: kalendarium będzie krok po kroku uzupełniane a mogące się tu zdarzyć drobne nieścisłości chronologiczne korygowane (nie wszystkie fakty sprzed grudnia 2014 roku jestem w tej chwili w stanie precyzyjnie umieścić na osi czasu i dokładnie opisać)

- - - - - - - - -

ZAPROSZENIE DO UDZIAŁU
W KONFERENCJI O KÓRNIKU
w dniu 22 LUTEGO 2015


Komitet do Spraw Rewitalizacji Zabytkowych Obszarów Wielkopolski
przy Komisji Historii Sztuki PTPN
i Biblioteka Kórnicka PAN zapraszają na konferencję
(pierwszą z przewidywanego cyklu):

KÓRNIIK.
URBANISTYCZNE PROBLEMY ZABYTKOWEGO MIASTA

Zamek Kórnicki • niedziela 22 II
godz. 15.00 - 19.00 • wstęp wolny


Rafał EYSYMONTT : Rewitalizacja małych miast  w Polsce na przykładzie Dolnego Śląska. Podstawowe problemy
Mikołaj POTOCKI :  Powiązanie zamku z miastem Kórnik na przestrzeni wieków
Tadeusz ŻUCHOWSKI : Szczerba w pierzei
DYSKUSJA
Anna SMÓLSKA :  „Trakt kórnicki”. Autorska  koncepcja rozwiązania komunikacji pomiędzy Placem Niepodległości a dziedzińcem Zamku Kórnickiego
DYSKUSJA | PRZERWA
Mikołaj POTOCKI:  Nad starymi mapami. Ewolucja sieci ulic dawnego Kórnika
Piotr KORDUBA : Kórnickie życie między budynkami – rejestr i diagnoza przemian
Andrzej BILLERT : Życie na drogach. Zmiany  komunikacyjne w Kórniku na tle  współczesnych tendencji
DYSKUSJA

ZAPROSZENI REFERENCI:dr hab. prof. Uniwersytetu Wrocławskiego Rafał EYSYMONTT, członek Komitetu Narodowego ICOMOS, przewodniczący Głównej Komisji Konserwatorskiej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, członek Dolnośląskiej Rady Ochrony Zabytków | mgr Mikołaj POTOCKI, kierownik Działu Muzealnego Biblioteki Kórnickiej PAN | Prof. dr hab. Tadeusz J. ŻUCHOWSKI,  dyrektor Instytutu Historii Sztuki UAM, członek ICOMOS oraz Rady Programowej Narodowego Instytutu Dziedzictwa | mgr inż. architekt Anna SMÓLSKA, Pracownia Projektowa  A.N.I. | dr hab. Piotr KORDUBA, historyk sztuki, ekspert ds. oceny projektów kulturalnych przy Urzędzie Miasta w Poznaniu oraz przy Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Kulturowego | mgr inż. Andrzej BILLERT, projektant dróg

czwartek 19 lutego
– artykuł w "Kórniczaninie"


Prof. Tomasz Jasiński opublikował w "Kórniczaninie" kolejny tekst ("Pozostała nam tylko elewacja", „Kórniczanin” nr 4 [448], s 8-9), tym razem juz tylko pośrednio  odnoszący się do sporów z Urzędem Miasta i Gminy. Tekst jest odpowiedzią na zarzut, że Biblioteka Kórnicka PAN nic nie czyniła w sprawie kamieniczki przy Placu Niepodległości 50, którą miasto "planowało" rozebrać. Otrzymujemy opis prac juz przeprowadzonych przy tym budynku oraz starań o ich dofinansowanie. W zakończeniu czytamy: Znalazłem [...] kórnickich przedsiębiorców, którzy za 'odmieszkanie' gotowi byli przeprowadzić remont według wymogów konserwatorskich. Zwróciłem się do moich przełożonych, aby wyrazili na to zgodę. Sprawa jednak ciągle się odwleka, gdyż PAN czeka na plan zagospodarowania tej części Kórnika. Trudno się dziwić moim zwierzchnikom, gdyż bez planu trudno cokolwiek podejmować. Kilka dni temu również Pan Starosta Powiatowy Jan Grabkowski powiedział mi, że konflikt wokół układu urbanistycznego tej części Kórnika musi być rozwiązany w debacie publicznej, której elementem jest plan zagospodarowania publicznego. A zatem nie specustawa, a debata publiczna, a następnie plan zagospodarowania.Jeszcze wczoraj dzwonił do mnie przedsiębiorca kórnicki, że podtrzymuje swoje zobowiązanie sprzed kilku lat. Chętnie wyremontuje ten budynek.

poniedziałek 9 lutego
– artykuły w "Kórniczaninie"


Kolejny "Kórniczanin" opublikował dwa nowe teksty odnoszące sie do"afery" kórnickiej. Inżynier - konstruktor Katarzyna Starzecka, autorka ekspertyzy stanu kolegiaty kórnickiej dementuje tezę podaną przez Burmistrza w przddostatnim numerze tegoż pisma, jakoby projekt przeprowadzenia drogi za połudnową pierzeją miał w zamiarze uchronić mury świątyni przed wstrząsami, jakie powoduje ruch samochodowy. Pani Starzecka jako ekspert stwierdza, że słowa burmistrza nie tylko nie są oparte na żadnych znanych ekspertyzach, ale też mijają sie z prawdą. Obecny ruch samochodowy nie szkodzi kolegiacie, a spękania jej murów nie mają z nim nic wspólnego [„Kórniczanin” nr 3 (447), s 8]. Kolejny artykułpióra blogera Jana Kaczmarka, sprzeciwia się zdaniu osób protestujących przeciwko wyburzeniu kamineiczki narożnej i przeprowadzeniu ulicy za południową pierzeją,  uznając protest za "kompromitację", przeciwną wymogom nowoczesności (tamże, s. 9).

czwartek 5 lutego
– program w TV Republika


TV Republika wyemitowała na żywo rozmowy telefoniczne z przedstawicielem burmistrza Miasta i Gminy Kórnik (podtrzymywał m.in. opublikowane przez Burmistrza tezy o rzekomej zgodzie wydanej przez Konserwatora Powiatowego w 2012 r.) oraz Jackiem Kowalskim (dementował).
Środa 4 lutego 2015

czwartek 5 lutego
– artykuł w "Rzeczpospolitej"
: http://prawo.rp.pl/artykul/757643,1176734-Zamek-w-Korniku--inwestycja-na-terenie-zabytkowym.html [tu niestety tylko skrót, całość w wersji papierowej]

W prawniczym dodatku do „Rzeczpospolitej” ukazał się artykuł „Droga z widokiem na Kórnik, czyli specustawą po dziedzictwie narodowym” autorstwa Kamila Zeidlera i Macieja Trzcińskiego. Artykuł wychodząc od przykładu sytuacji w Kórniku analizuje sprzeczności pomiędzy specustawą a prawem o ochronie zabytków. Współautor artykułu dr hab. Maciej Trzciński z Uniwersytetu Wrocławskiego jest członkiem Komitetu do Spraw Rewitalizacji Zabytkowych Obszarów Wielkopolski przy Komisji Historii Sztuki PTPN, zawiązanego w związku z afera kórnicką.

poniedziałek 23 stycznia
– powstaje idea "Trtaktu zamkowego" – połączenia rynku w Kórniku z dziedzińcem Zamkowym bez burzenia kamieniczki i tworzenia nowej drogi za pierzeją

– spotkanie Komitetu do Spraw Rewitalizacji Zabytkowych Obszarów Wielkopolski przy Komisji Historii Sztuki PTPN

Podczas spotkania w/w Komitetu odbyła sie dyskusja nad koncepcją rozwiązania południowej pierzei Rynku w Kórniku i jej zaplecza. Koncepcję tę – zwaną roboczo „Trakt zamkowy” – sporządziła społecznie na prośbę Komitetu i przedstawiła zebranym inż. arch. Anna Smólska. Propozycja spotkała się z przychylnym przyjęciem, pytaniami i sugestiami. Obecni zdecydowali, aby zaprosić p. mgr inż. arch. Annę Smólską do upublicznienia koncepcji „Traktu zamkowego” podczas konferencji organizowanej w niedzielę 22 lutego na Zamku Kórnickim. Poruszono też kwestię stanu technicznego narożnej kamieniczki południowej pierzei rynku w Kórniku (Plac Niepodległości 50) oraz możliwości jej rewitalizacji. Problem przedstawił prof. Tomasz Jasiński. W dyskusji pojawiło się szereg uwag technicznych oraz propozycja społecznej pomocy w sporządzeniu ekspertyzy budowlanej.

piątek 23 stycznia
– artykuły w "Kórniczaninie"


regionalne czasopismo "Kórniczanin" opublikowało teksty autorów listu do Prezydenta RP i Listu Otwartego w sprawie Kórnika: Tomasz Jasiński, „Sprostowanie wypowiedzi pana Burmistrza oraz o początkach układu urbanistycznego Kórnika", „Kórniczanin” nr 2 (446) z 23 stycznia 2015, s. 8-10; Jacek Kowalski, „Niedopuszczalnym jest publikowanie nieprawdy. Odpowiedź Panu Burmistrzowi Jerzemu Lechnerowskiemu", „Kórniczanin” nr 2 (446) z 23 stycznia 2015, s. 10-11.

poniedziałek 12 stycznia 2015
– list Generalnego Konserwatora RP do Burmistrza Kórnika
– wizyta Konserwatora Powiatowego w Kórniku


Pan Piotr Żuchowski, Sekretarz Stanu, Generalny Konserwator Zabytków, ogłasza w internecie obszerny list do Jerzego Lechnerowskiego, Burmistrza Miasta i Gminy Kórnik (datowany 9 stycznia 2015, nr DOZ/74/15), w którym pisze m.in.: Zamierzenie inwestycyjne polegające na budowie drogi (ulicy) łączącej ul. Średzką z ul. Zamkową w Kórniku (na tyłach zabudowy przyrynkowej) w sposób drastyczny i nieodwracalny naruszyłaby wartości opisane w przytoczonych wyżej dokumentach. [...] Wyrażam nadzieję, że Pan Burmistrz, zważywszy przytoczone argumenty, zechce ponownie przeanalizować zaistniałą sytuację i odstąpi od forsowania inwestycji drogowej tak drastycznie ingerującej w tą wyjątkową perłę polskich miast, jaką czyni Kórnik jego historycznie ukształtowane założenie urbanistyczne. [Zob.  http://mkidn.gov.pl/pages/posts/stanowisko-generalnego-konserwatora-zabytkow-w-sprawie-inwestycji-drogowej-w-obrebie-zalozenia-urbanistycznego-miasta-kornik-5229.php]

Pan Wiesław Biegański, Konserwator Powiatowy, odbywa jednocześnie roboczą wizytę w Kórniku i dokonuje wizji lokalnej terenów poza południową pierzeją rynkul (Placu Niepodległości) w towarzystwie Dyrekcji Biblioteki Kórnickiej PAN

piątek 9 stycznia 2015
– nowy numer "Kórniczanina"
– spotkanie historyków sztuki w Poznaniu
– konferencja w Nieborowie


Ukazuje się pierwszy numer "Kórniczanina" na rok 2015, a w nim dwa teksty poświęcone kórnickiej aferze. Jeden pióra Pana Burmistrza Jerzego Lechnerowskiego, drugi napisany przez redaktora naczelnego - Pana Łukasza Grzegorowskiego. Pan Burmistrz wygłasza szereg tez jawnie sprzecznych z oświadczeniami Konserwatorów Powiatowego i Wojewódzkiego, tłumacząc, że publikowane stwierdzenia, ze lokalizowanie ulicy wraz z chodnikami i miejscami postojowymi jest niedopuszczalne na terenie pomnika historii, nie mają żadnych podstaw merytorycznych. Piszący to kalendarium zapowiedział już zgłoszenie sprostowania. Natomiast pouczający tekst redaktora naczelnego, unikając bezpośredniej oceny stanowisk obu stron konfliktu, naświetla kręte drogi długich dyskusji i rozmaitych decyzji, jakie w ciągu ostatnich sześciu lat dotykały sprawy kórnickiego rynku i jego drogowego systemu. Odsyłam do internetowego wydania "Kórniczanina", które niebawem ma być dostępne na stronie tego czasopisma.

W Instytucie Historii Sztuki UAM odbywa sie zamknięte spotkanie - uczestniczą w nim historycy sztuki i architektury, ekspert w zakresie inżynierii ruchu i urbanistyki oraz osoby zajmujące się konserwacją zabytków i dziedzictwem kulturowym Wielkopolski. Powstaje idea powołania konsultacyjnego komitetu w sprawie staromiejskiej tkanki Kórnika, który będzie wyłoniony z Komisji Historii Sztuki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Delegacja Dyrekcji i pracowników naukowych Biblioteki Kórnickiej PAN przedstawia "aferę kórnicką" na konferencji naukowej w Nieborowie.

wtorek 30 grudnia 2014
– odpowiedź Urzedu Miasta Kórnik (na jego stronie internetowej)
– publikacja w "Głosie Wielkopolskim"
– oświadczenie Pana Starosty i sukces akcji


Tekst zawieszony na stronie Urzędu Miasta Kórnika staje się podstawą dla publikacji w „Głosie Wielkopolskim”, który zdaje się stawać po stronie Urzędu Miasta. Jednocześnie pojawia się doniesienie w lokalnym „Tygodniku Śremski” („Alarm dla Kórnika”, zob. http://www.tydzien.net.pl/asp/pl_start.asp?ref=1&start=tak&typ=13&menu=1&schemat=0&dzialy=1&akcja=artykul&artykul=6307). Wywiad z prof. Tomaszem Jasińskim, dyrektorem Biblioteki Kórnickiej PAN i Burmistrzem Jerzym Lechnerowskim emituje Program II Polskiego Radia.

Przed południem z Przewodniczącym Komisji Historii Sztuki PTPN kontaktuje się Pan Jan Grabkowski, Starosta Powiatu Poznańskiego, zaalarmowany Listem Otwartym. W bezpośredniej rozmowie oświadcza, że zapoznał się z dokumentami dotyczącymi całej sprawy, znajdującymi się w biurze Powiatowego Konserwatora Zabytków. Jednocześnie, konstatując, że opinie konserwatorskie są w tej kwestii negatywne, zadeklarował, iż nie podejmie żadnej decyzji sprzecznej ze zdaniem konserwatora.

Tego samego dnia Starosta Powiatu Poznańskiego, pan Jan Grabkowski, zwołuje konferencję prasową, na której defnitywnie oświadcza, że nie będzie zgody na poprowadzenie drogi przez terytorium Pomnika Historii. Już w południe czytamy na poznańskiej zakładce internetowej strony „Gazety Wyborczej” jego jednoznaczne oświadczenie: „Nie wydam żadnej decyzji, która spowodowałaby wywłaszczenie Biblioteki Kórnickiej PAN z jej terenu i wybudowanie na nim drogi” [http://m.poznan.gazeta.pl/poznan/1,106517,17195531,Kornik__Starosta_nie_pozwoli_na_droge_przez_Pomnik.html]

Ok. godz. 19.00 liczba podpisów złożonych pod petycją za pośrednictwem strony internetowej  [http://www.citizengo.org/pl/signit/15113/view] sięga 4500.

poniedziałek 29 grudnia – media zabierają mocno głos

Sprawa afery kórnickiej rozchodzi się szerokim echem po Polsce. Doniesienia publikuje portal onet.pl, do Kórnika przyjeżdżają ekipy TVP Poznań. Materiały i rozmowy na ten temat zamieszczają Radio Merkury Poznań, Radio Maryja, TV Trwam. Gazeta Wyborcza przeprowadza wywiad z prof. Tomaszem Jasińskim i burmistrzem Kórnika Jerzym Lechnerowskim.

Wieczorem na portalu Urzędu Miasta Kórnik pojawia się „Informacja w związku z doniesieniami prasowymi”. [TU: http://www.kornik.pl/miasto/aktualnosci/Informacja_w_zwiazku_z_doniesieniami_prasowymi___budowa_drogi_przez_tereny_Polskiej_Akademii_Nauk_/]. Urząd przyznaje, że procedura związana z planowanym wywłaszczeniem terenu pod drogę w trybie „specustawy” jest przeprowadzana w starostwie powiatowym. Twierdzi przy okazji, że te działania Urzędu były „wielokrotnie” konsultowane „z urzędami konserwatorskimi różnych szczebli” i otrzymywały „pozytywne opinie” – co jako żywo kłóci się z rzeczywistością. Załączone zdjęcia ukazuja chaszcze i zdewastowany budynek – który ma zostać rozebrany – pomijając w zasadzie kwestię granic Pomnika Historii oraz negatywne opinie dyrektora Biblioteki Kórnickiej i konserwatorów. Jak podejrzewamy, informacje podawane przez Urząd Miasta opierają się na mylącej interpretacji zgody Starosty i Konserwatora Powiatowego na rewitalizację rybku (Placu Niepodległości) z grudnia 2012 roku (zob. w kalendarium).

sobota 27 grudnia – początek zainteresowania mediów

Rano o całej sprawie donosi papierowe wydanie „Gazety Polskiej”. Pojawia się też publikacja na regionalnej zakładce portalu „Gazety Wyborczej”. Dziennikarzom GW nie udało się tego dnia skontaktować się z burmistrzem Kórnika, Jerzym Lechnerowskim.

piątek 26 grudnia – upublicznienie sprawy przez internet

List Otwarty Przewodniczącego Komisji Historii Sztuki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz list prof. Tomasza Jasińskiego – dyrektora Biblioteki Kórnickiej PAN – zostają opublikowane na portalu społecznościowym salon24 [TU: http://korabita.salon24.pl/622955,autostrada-przez-wawel-mozliwe-tak-na-razie-przez-kornik#logged]. Tego samego dnia publikują go portale: wpolityce.pl i portal Telewizji Republika.

Powstaje strona internetowa, na której można podpisywać wspomniany List Otwarty  [TU: http://www.citizengo.org/pl/signit/15113/view]. Tegoż dnia złożonych zostaje ok. 1500 podpisów.

środa 24 grudnia 2014 przed południem – List Otwarty KHS PTPN

„Unikatowemu zespołowi Zamku, parku i starej zabudowy miejskiej w Kórniku-Bninie grożą nieodwracalne zmiany, mimo że zespół ten uznany został przez Prezydenta RP za Pomnik Historii – a więc otrzymał najwyższą z możliwych w Polsce klasyfikację w hierarchii obiektów zabytkowych. Wady prawne obecnej ustawy uniemożliwiają skuteczną ochronę  Pomnika Historii przez służby konserwatorskie. Okazuje się bowiem, że korzystając z tzw. potocznie „ustawy autostradowej” można w Polsce zniszczyć każdy zabytek.Dlatego odwołujemy się do autorytetu najwyższych władz państwowych i samorządowych, a zarazem do opinii publicznej […]”

Ten List Otwarty wystosował Przewodniczący Komisji Historii Sztuki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (PTPN) postulując: a)podjęcie interwencji w tej konkretnej, bieżącej sprawie zagrożonego Pomnika Historii; b)objęcie Kórnika szczególną piecza konserwatorską; c)powołanie w tym celu odpowiedniego gremium specjalistów-konsultantów; d)wywołanie inicjatywy ustawodawczej, wskutek której Pomniki Historii byłyby w Polsce skuteczniej chronione. [całośc zob. tu: http://korabita.salon24.pl/622955,autostrada-przez-wawel-mozliwe-tak-na-razie-przez-kornik]

List zostaje skierowany pocztą, mejlem oraz faxem do: Prezydenta RP, Marszałka Sejmu RP, Marszałka Senatu RP, Prezesa Rady Ministrów RP, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalnego Konserwatora Zabytków RP, Dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Przewodniczącego Głównej Komisji Konserwatorskiej przy GKZ, Przewodniczącego Rady Ochrony Zabytków przy MKiDN, Przewodniczącego Komisji Kultury i Środków Przekazu Sejmu RP, Przewodniczącego Komisji Kultury i Środków Przekazu Senatu RP, Marszałka Województwa Wielkopolskiego i Starosty Powiatu Poznańskiego.

wtorek 23 grudnia – list dyrektora Biblioteki Kórnickiej PAN do Prezydenta RP

„Szanowny Panie Prezydencie,  w imieniu własnym i pracowników Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Kórnickiej zwracam się do Pana Prezydenta z prośbą o interwencję u władz Gminy Kórnik i Powiatu Poznańskiego, aby zapobiegły wydaniu zezwolenia na budowę drogi poprzez teren Pomnika Historii […]”
[całośc zob. tu: http://korabita.salon24.pl/622955,autostrada-przez-wawel-mozliwe-tak-na-razie-przez-kornik]

Tak zaczyna się list, jaki Prof. Tomasz Jasiński – dyrektor Biblioteki Kórnickiej PAN – wystosował do Prezydenta RP. Ponieważ nie udało mu się już skontaktować ze starostą powiatu i ponieważ brakowało wiedzy o etapie, na którym znajduje się procedura wywłaszczeniowa – i ponieważ zarazem dyrektor obawiał się prowadzenia przez Urząd Miasta polityki faktów dokonanych (wywłaszczenia i błyskawicznego wejścia ekipy budowlanej na teren PAN na początku stycznia, zanim interwencja normalna drogą mogłaby zadziałac) pisze i wysyła (pocztą, faxem oraz mejlem) list do Prezydenta RP z prośbą o pomoc w tej trudnej sytuacji, sugerując działanie autorytetu głowy państwa u władz powiatu poznańskiego i władz miejskich.

poniedziałek 22 grudnia 2014 – nieoficjalne przecieki

Wskutek informacji przekazanej nieformalnie przez jednego z urzędników administracji samorządowej prof. Tomasz Jasiński, dyrektor Biblioteki Kórnickiej PAN, dowiaduje się, że Konserwator Powiatowy otrzymał do zaopiniowania wniosek firmy przygotowującej projekt drogi na zapleczu południowej pierzei rynku (Plac Niepodległości). Droga ta ma być przeprowadzona trybem tzw. „specustawy” inaczej zwanej też ustawą „autostradową”. Oznacza to – w przypadku podjęcia odpowiedniej decyzji przez starostę – wywłaszczenie PAN  z w/w terenu. Pośpieszna konsultacja prawna wykazała, że opinia konserwatora nie jest w tym przypadku wiążąca (ani konieczna, w przypadku opóźnienia w jej wydaniu) dla starostwa powiatowego, a starosta może wydać wiążącą decyzję z natychmiastową mocą sprawczą. „Specustawa” nie przewiduje wyjątków nawet w przypadku obiektów prawnie chronionych – co pozwala wywłaszczyć każdy podmiot z każdej ziemi, jeśli starosta uzna, że dzieje się to dla „pożytku celu publicznego”. Termin, w jakim konserwator miałby wydać swoją opinię zdawał się sugerować, że zgłaszający wniosek o przeprowadzenie inwestycji celu publicznego liczą na okres międzyświąteczny jako dogodny moment „przepchnięcia” swojego wniosku przez starostwo powiatowe, tak aby zaraz po świętach ekipa remontowa mogła wkroczyć z zaskoczenia na teren PAN i pozyskać go znaną metodą faktów dokonanych.

grudzień 2014 – stan nowej inwestycji zdradza niezmienione zamiary inwestora

Zmodernizowana, nowa płyta dawnego rynku odsłania się przed wzrokiem obywateli, a zablokowane dotąd drogi w jej obrębie zostają (nieoficjalnie) oddane do użytku. Niektórzy ze zdumieniem stwierdzają, że tutaj wykonany trakt pieszy (jego przebieg wyznaczony został w kamiennym bruku inną barwą kostki oraz specjalnymi reflektorkami) trafia w ścianę narożnej, zachodniej kamieniczki południowej pierzei, tak jakby rzeczywiście miała zostać rozebrana. Jednocześnie osoby znające się na rzeczy orzekają, że odcinek drogi poprowadzony wzdłuż południowej pierzei nie nadaje się do intensywnego ruchu kołowego, ponieważ pokrywa go mało odporna nawierzchnia. Tym samym okazało się, że ulica na zapleczu południowej pierzei rynku (Placu Niepodległości) jest nie tylko zaplanowana, ale i pozostałe arterie budowano tak, jakby ta droga musiała nieodwołalnie powstać.

listopad 2014 – kampania wyborcza – wpis Ewy Mysłowskiej

Podczas kampanii wyborczej na internetowym forum <<kornik.gmina.pl>> wypływa sprawa budowy drogi na zapleczu południowej pierzei. Forumowiczka Ewa Mysłowska zauważa niezgodność zdania Powiatowego Konserwatora Zabytków, wyrażonego w liście z 11 sierpnia 2014 z umową podpisaną przez Burmistrza na na wykonanie projektu drogi pomiędzy ulicami Średzką a Zamkową.  Sprawa nie wywołuje większego zainteresowania, a Burmistrz nie wypowiada się ma forum i temat nie jest kontynuowany. Zob. http://kornik.gmina.pl/forum/burmistrz-gminy-kornik/3657-lechnerowski-jerzy-czeslaw-kandydat-na-burmistrza?start=5#5435

11 sierpnia 2014 – interwencja Urzędów Konserwatorskich

Konserwator Powiatowy pisze: „z zaskoczeniem przyjąłem informację o kontynuacji tej myśli wbrew przedstawianym zastrzeżeniom. […] tego typu rozwiązanie urbanistyczne nie będzie przeze mnie zaakceptowane podczas postępowania administracyjnego”.Konserwator Wojewódzki pisze: „planowane wykonanie nowej drogi wraz z parkingami […] nie uzyska akceptacji i pozwolenia konserwatorskiego”

Powyższe listy Konserwator Wojewódzki i Konserwator Powiatowy skierowali do Burmistrza Miasta Kórnik, zaniepokojeni dochodzącymi wiadomościami. W cytowanych dokumentach przypominają, że nie było i nie będzie zgody służb konserwatorskich na przeprowadzenie nowej arterii zapleczem południowej pierzei rynku (Placu Niepodległości), przez teren Pomnika Historii. Wystosowanie tych pism motywowane jest informacją o podjęciu prac projektowych względem wspomnianej drogi.

wiosna 2014 – Komisja Historii Sztuki PTPN

Podczas zebrania Komisji Historii Sztuki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk przedstawiona zostaje członkom Komisji sprawa drogi, która wedle zamiarów Urzędu Miasta miałaby prowadzić przez teren Pomnika Historii. Komisja zleca swojemu Przewodniczącemu publiczne zajęcie stanowiska w tej kwestii. Ponieważ jednak żadne podanie w tej sprawie nie zostało skierowane do Urzędu Konserwatorskiego, Przewodniczący postanowił czekać na rozwój wypadków.

27 maja 2014 – Burmistrz Miasta i Gminy Kórnik
nie zważając na brak zgody Konserwatora Powiatowego
podpisuje umowę na wykonanie projektu drogi


Mimo braku zgody konserwatorskiej na budowę łącznikaBurmistrz Miasta i Gminy Kórnik zawiera umowęz firmą STUDIO ML na "opracowanie dokumentacji projektowej na budowę drogi w Kórniku łączącej ul. Średzką z ul. Zamkową". Umowa opiewa na sumę brutto 64.821,00 złp.Zob. api.esesja.pl/zalaczniki/1628/wykaz-umow-zawartych-w-2014_17194.doc.

27 marca 2014 – spotkanie zainteresowanych stron
z konserwatorem i dyskusja na temat
nowych rozwiązań komunikacyjnych


W siedzibie Fundacji „Zakłady Kórnickiej” przy południowej pierzei rynku (Placu Niepodległości) odbywa się spotkanie: Konserwatora Powiatowego, przedstawicieli władz Miasta Kórnika, przedstawicieli Fundacji, Biblioteki Kórnickiej PAN, Instytutu Dendrologii PAN. Spotkanie ma stanowić początek wypracowania wspólnej wizji nowego układu komunikacyjnego, wizji, która uwzględniałaby oczekiwania wszystkich zainteresowanych stron. Przedstawiono kilka koncepcji. Pomysł połączenia ul. Zamkowej i Średzkiej za pierzeją południową nie zyskuje akceptacji konserwatorów. Tak samo nie zyskuje ich akceptacji pomysł wyburzenia narożnej kamieniczki.

26 lutego 2014 – interwencja w sprawie niszczonego zabtykowego bruku

Liczni pracownicy Biblioteki Kórnickiej PAN zwracają się do Burmistrza Miasta Kórnik z pismem, w którym w związku z remontem nawierzchni rynku (Pl. Niepodległości) apelują o „zachowanie zabytkowego bruku” co najmniej we fragmencie, na którym widnieje data jego ułożenia ułożona z kamieni („1851”). Mowa o tej części rynku, która od dawna nie służy za trakt komunikacyjny, pozostając jedynie pamiątką po dawnej nawierzchni. Pismo zostaje poparte osobnym dokumentem dyrektora z Biblioteki. Po interwencji konserwatora władze miejskie zapowiadają zachowanie fragmentu starego bruku. Ta obietnica zostaje zrealizowana, aczkolwiek w najmniejszym możliwym zakresie.

Teraz dowiadujemy się, że nie była to pierwsza interwencja. Przed wystosowaniem listu przez pracowników Biblioteki Kórnickiej oraz głosem Konserwatora Powiatowego występował już w tej sprawie do Urzędu Miasta Kórnik prof. Władysław Chałupka z Instytutu Dendrologii PAN, uzyskując podobne zapewnienia, jak te, udzielone później Konserwatorowi.

jesień 2013 – wiosna 2014 – początek prac
przy modernizacji rynku (Placu Niepodległości) w Kórniku


Urząd Miasta i Gminy rozpoczyna modernizację rynku (Plac Niepodległości) zwąc ją „rewitalizacją”. Realizuje się nowy układ ulic, część przekształcana jest na deptaki. Na ogłoszonych  w internecie i w mediach wizualizacjach widać, że planowane jest wyburzenie zachodniej, skrajnej kamieniczki w południowej pierzei oraz poprowadzenie zapleczem tejże pierzei nowej arterii, która ma zastąpić obecna ulicę wiodącą rynkiem (Placem Niepodległości) wzdłuż południowej jego pierzei. Ten zamiar niepokoi zarówno dyrektora i pracowników Bibioteki Kórnickiej PAN, jak i Konserwatorów: Wojewódzkiego i Powiatowego – jako że tereny te nie tylko są wpisane do rejestru zabytków, ale i w granicach ustanowionego niedawno Pomnika Historii. Tymczasem żaden wniosek o ich przekształcenie nie wpłynął. Część zainteresowanych osób bagatelizuje te sprawę, sądząc, że mamy do czynienia z perspektywiczną ideą, ktrej ostateczny kształt i losy dopiero zostaną doprecyzowane.

przed 2014 – sprawa narożnej kamieniczki

Narożna, zachodnia kamieniczka południowej pierzei rynku (własność PAN, w dyspozycji Biblioteki Kórnickiej PAN) staje się niezdatna do zamieszkania. Jej lokatorzy zostają wykwaterowani, a dyrekcja Biblioteki stara się o fundusze na remont. Nie ma mowy o rozbiórce, mimo to pojawiają się w Kórniku i trwają aż do dziś plotki o zamiarze wyburzenia budynku.

grudzień 2012 – projekt rewitalizacji rynku (Placu Niepodległości) w Kórniku

W grudniu 2012 projekt rewitalizacji rynku (Placu Niepodległości) w Kórniku zostaje zatwierdzony przez starostwo powiatowe i konserwatora powiatowego. Według naszej wiedzy projekt ów od strony formalnej (ściśle określonej w OPISIE do projektu) obejmował WYŁĄCZNIE samą powierzchnię Placu Niepodległości; nie dotyczył też - co także zaznaczono w opisie - rozbiórek i modernizacji stojących przy tymże placu budynków czy ingerencji w stan posiadania osób trzecich.

Tym niemniej na załączonym rysunku widniała tu już wizja wyburzenia narożnej kamieniczki i przepuszczenia przez nią traktu pieszego. Jak widać, przyszłe zamiary Urzędu Miasta nie były ukrywane. KOnserwator formalnie nie odniósł się do nich. Od strony formalnej nie musiał też tego czynić - nie miałoby to i tak skutków prawnych. Miało jednak skutki praktyczne - bo Urząd Miasta cały czas liczył na przeprowadzenie tej właśnie koncepcji. Należy też podejrzewać, że "informacja" Urzędu Miasta z dnia 29  XII 2014 (patrz dalej w kalendarium) o rzekomej akceptacji konserwatora odnosi się właśnie do rysunku, o którym mowa. Zaznaczmy, że rysunek ów NIE OBEJMOWAŁ PROJEKTU NOWEJ ULICY na zapleczu południowej pierzei rynku, zresztą Konserwator Powiatowy - o ile nam wiadomo - nie miałby prawa zgadzać sie na działania w granicach Pomnika Historii (już istniejącego w tym momencie) bez akceptacji wyższych instancji konserwatorskich.

15 czerwca 2011 – ustanowienie Pomnika Historii w Kórniku

Zespół Zamku Kórnickiego wraz z otaczającym go parkiem, szkółkami oraz południową pierzeją rynku (ob. Plac Niepodległości) tudzież z pobliskim kościołem parafialnym (b. kolegiatą, nekropolią dawnych właścicieli) rozporządzeniem Prezydenta RP (Dz. U. nr 143 poz. 836) zostaje ustanowiony Pomnikiem Historii. Dodajmy, że oprócz Kościoła cały ten chroniony teren należy do Polskiej Akademii Nauk, a gospodarzą na nim trzy jednostki PAN: Biblioteka Kórnicka, Zakład Doświadczalny, Instytut Dendrologii. Zob: http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/Pomniki_historii/Lista_miejsc/miejsce.php?ID=293

ostatnia dekada – problemy z promenadą
i respektowaniem walorów dziedzictwa historycznego


W Mieście i Gminie Kórnik ciągną się długie dyskusje – mające charakter obywatelsko-samorządowych sporów,  a nawet wręcz kłótni – na temat przyszłego kształtu miasta i nadbrzeży Jeziora Kórnickiego, przede wszystkim wokół przeprowadzenia tzw. „promenady” wzdłuż jego brzegów. Konflikt dotyczy m.in. przyszłego charakteru nadbrzezy (powstałe idee przewidują wyolbrzymione naszym zdaniem – w stosunku do skali miasta i jeziora – betonowe estakady i molo. Konflikt wybucha tez wokół uznania granic prywatnych, historycznych działek nadbrzeżnych należących do poszczególnych obywateli oraz do PAN. Tymczasem „promenada” zaczyna powstawać bezkonfliktowo na terenie, w którym brzeg jest powszechnie uznany za własność publiczną (odcinek zamek – Bnin). W 2014 roku zaczyna się jednak budować fragment promenady na wysokości Zamku, po części na terenie należącym do PAN. Budowa odbywa się  buduje się wbrew zdaniu obecnego dyrektora i licznych pracowników Biblioteki Kórnickiej PAN, w aurze negatywnych opinii szeregu historyków sztuki. Tym niemniej projekt cząstkowy uzyskuje konieczne zgody i jest obecnie w budowie. Stało się tak między innymi skutkiem nieprecyzyjnych przepisów, które nie uściślają zasad ochrony widoków obiektów i zespołów zabytkowych i nie pozwalają na skuteczna interwencje w tej sprawie.

Zobacz galerię zdjęć:

południowa pierzeja Rynku (Placu Niepodległości) w Kórniku | fot. JK 13 II 2015
południowa pierzeja Rynku (Placu Niepodległości) w Kórniku | fot. JK 13 II 2015

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura